Trong ngành công nghiệp xây dựng và cơ khí chế tạo, thép tấm đóng vai trò như “xương sống” của mọi công trình. Tuy nhiên, dù quy trình sản xuất có hiện đại đến đâu, việc xuất hiện các lỗi thường gặp trên bề mặt thép tấm là điều khó tránh khỏi trong quá trình cán, vận chuyển hoặc bảo quản.
Những khuyết điểm này không chỉ ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ còn đe dọa trực tiếp đến tính thẩm mỹ mà còn đe dọa trực tiếp đến độ bền, khả năng chịu lưc và tuổi thọ của sản phẩm cuối cùng. Là một đơn vị thi công hay chủ đầu tư. Việc nhận diện sớm và có biện pháp khắc phục lỗi bề mặt thép tấm là yếu tố then chốt để đảm bảo chất lượng công trình và tối ưu hóa chi phí.
Bài viết này Thép An Thành sẽ đi sâu phân tích các dạng lỗi phổ biến nhất, nguyên nhân gốc rễ và đưa ra các giải pháp xử lý mang tính chuyên gia.
1. Tại sao bề mặt thép tấm lại quan trọng?
Trước khi đi vào chi tiết các lỗi, chúng ta cần hiểu rõ tầm quan trọng của chất lượng bề mặt. Bề mặt thép không chỉ là “lớp áo” bên ngoài:
- Độ bám dính của lớp phủ: Bề mặt nhiều lỗi, rỉ sét hay dầu mỡ sẽ khiến sơn mạ kẽm không thể bám dính, dẫn đến bong tróc nhanh chóng.
- Tính toàn vẹn cấu trúc: Các vết nứt nhỏ nếu không được phát hiện có thể lan rộng dưới áp lực tải trọng, gây gãy vỡ kết cấu.
- Thẩm mỹ công nghiệp: Đối với các ứng dụng lô thiên hoặc trang trí, bề mặt lồi lõm hay rỗ khí là điều không thể chấp nhận.
2. Các lỗi thường gặp trên bề mặt thép tấm
Dưới đây là phân tích chi tiết các khuyết điểm phổ biến nhất mà bạn cần lưu ý khi nghiệm thu vật liệu:
2.1. Rỉ sét
Đây là kẻ thù số một của thép. Rỉ sét xảy ra khi sắt kết hợp với oxy và độ ẩm trong không khí tạo thành oxit sắt.
- Nhận diện: Bề mặt chuyền sang màu nâu đỏ, sần sùi. Có thể là rỉ vàng (mới chớm) hoặc rỉ vảy (đã ăn sâu).
- Nguyên nhân: Bảo quản ngoài trời không che chắn, độ ẩm kho bãi cao, hoặc tiếp xúc với hóa chất/muối biển.
- Hậu quả: Làm giảm tiết diện chịu lực của thép tấm, gây ăn mòn cục bộ.
2.2. Vảy cán
Thường gặp ở thép tấm cán nóng. Đây là lớp oxit mỏng hình thành trên bề mặt khi thép được cản ở nhiệt độ cao.
- Nhận diện: Lớp màu xanh đen hoặc xám xanh, khá cứng và giòn.
- Vấn đề: Mặc dù vảy cán ban đầu có thể bảo vệ thép, nhưng nó có điện thế khác với thép nền. Khi có độ ẩm, nó tạo ra phản ứng điện hóa, đẩy nhanh quá trình ăn mòn sâu bên dưới lớp vảy.
2.3. Rỗ bề mặt
Rỗ là hiện tượng bề mặt thép bị ăn mòn thành các hố nhỏ li ti hoặc các vết lõm sâu.
- Nguyên nhân: Do quá trình cán bị lẫn tạp chất, hoặc do rỉ sét lâu ngày ăn sâu vào mặt kim loại nền.
- Ảnh hưởng: Làm giảm đáng kể khả năng chịu lực và rất khó để làm sạch hoàn toàn các phương pháp thủ công.
2.4. Vết nứt
Đây là lỗi nghiêm trọng nhất về mặt kết cấu.
- Vết nứt: Có thể do quá trình làm nguội không đều (nhiệt luyện) hoặc áp lực quá lớn khi cán.
- Tách lớp: Là hiện tượng bên trong thép tấm có các lớp không liên kết với nhau, thường lộ ra ở mép cắt.
- Cảnh báo: Tuyệt đối không sử dụng thép bị nứt các các cấu kiện chịu lực chính như dầm cầu, khung nhà xưởng.
2.5. Lồi lõm và cong vênh
- Lượn sóng: Thép tấm không phẳng tuyệt đối mà gơn sóng dọc theo chiều cán.
- Cong vênh: Thường do quá trình vận chuyển, cẩu thả hàng không đúng quy cách hoặc xếp chồng sai kỹ thuật.
3. Nguyên nhân sâu xa của các khuyết điểm
Để có cách khắc phục hiệu quả, ta cần phân loại nguyên nhân:
| Nguyên nhân | Chi tiết |
| Do sản xuất (Nhà máy) | Lỗi phôi thép, nhiệt độ cán không chuẩn, trục cán bị mòn, làm nguội sai quy trình. |
| Do vận chuyển | Va đập gây trầy xước, móp méo; cẩu móc làm cong tấm thép. |
| Do bảo quản | Để thép ngoài trời mưa, môi trường kho ẩm thấp, tiếp xúc trực tiếp với đất nền. |
4. Các phương pháp khắc phục lỗi bề mặt thép hiệu quả nhất
Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của lỗi, chúng ta sẽ có các phương án xử lý khác nhau. Dưới đây là các giải pháp từ cơ bản đến chuyên sâu:
4.1. Xử lý rỉ sét và vảy cán
Để loại bỏ rỉ sét và vảy cán, chuẩn bị cho công đoạn sơn phủ, bạn có thể áp dụng:
Làm sạch bằng bàn chảy sắt (dụng cụ cầm tay):
- Áp dụng: Cho diện tích nhỏ, rỉ sét nhẹ.
- Hiệu quả: Thấp, chỉ loại bỏ được lớp rỉ lỏng lẻo.
Phun cát/Phun bi:
- Cơ chế: Dùng hạt cát kỹ thuật hoặc bị thép bắn với tốc độ cao vào bề mặt.
- Ưu điểm: Đây là phương pháp tối ưu nhất. Nó loại bỏ 100% rỉ sét. Vảy cán và tạo độ nhám tiêu chuẩn để sơn bám dính.
- Tiêu chuẩn: Thường đạt chuẩn SA 2.5 hoặc SA 3.0.
Tẩy rỉ bằng hóa chất
- Cơ chế: Ngâm thép trong dung dịch axit (thường là Axit Clohydric hoặc Axit Sulfeuric) để ăn mòn lớp oxit.
- Lưu ý: Phải rửa sạch và trung hòa ngay sau khi tẩy để tránh thép bị ăn mòn trở lại.
4.2. Khắc phục vết lõm và trầy xước
- Mài phẳng: Dùng máy mài góc để làm phẳng các vết xước nhỏ hoặc gờ nổi. Lưu ý không mài quá sâu làm mỏng tấm thép quá dung sai cho phép.
- Hàn bù: Đối với các vết lõm sâu cục bộ, có thể hàn đắp ki loại vào sau đó mài phẳng. Tuy nhiên hàn tỏa nhiệt có thể làm hư cấu trúc thép.
4.3. Xử lý cong vênh
- Nắn nguội: Sử dụng máy nắn tôn với hệ thống rulo đan xen để ép phẳng tấm thép.
- Gia nhiệt: Dùng nhiệt kết hợp với lực cơ học để nắn chỉnh. Phương pháp này đòi hỏi thợ tay nghề cao để tranh làm biến dạng thêm.
5. Quy trình bảo quản thép để ngăn ngừa lỗi
“Phòng bệnh hơn chữa bệnh”. Để không phải tốn kém chi phí xử lý bề mặt. Hãy tuân thủ quy trình bảo quản sau:
- Kho bãi: Phải có mái che, nền cao ráo, thoáng khí.
- Kê đệm: Thép tấm phải được kê trên đà gỗ hoặc bê tông. Cách mặt đất ít nhất 15-30cm.
- Phân loại: Không xếp lẫn lộn thép rỉ và thép mới. Không để thép tiếp xúc với hóa chất, axit, muối.
- Dầu bảo quản: Đối với thép cán nguội, nên phủ một lớp dầu mỡ bảo quản mỏng.
Nếu bạn đang tìm kiếm nguồn thép tấm chất lượng cao, bề mặt láng mịn, đạt chuẩn quốc tế, hoặc tư vấn về các giải pháp xử lý bề mặt. Hãy liên hệ ngay với Thép An Thành tại hotine: 0867 875 578.
Liên hệ ngay hôm nay:
————————–
CÔNG TY TNHH ĐẦU TƯ THƯƠNG MẠI THÉP AN THÀNH
- Địa chỉ: Số 36-DC61, Đường DA9, Khu dân cư Việt-Sing, Phường Thuận Giao, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam.
- Số điện thoại: 0867 875 578
- Email: nguyenby.atv@gmail.com
- Website: https://anthanhsteel.com/
- Facebook: https://www.facebook.com/anthanhsteel
Các tin khác